بیماری پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان چیست؟ درمان آن
پوکی استخوان یا اُستئوپُروزیس، یک بیماری است که منجر به کاهش جریان استخوانی میشود و استخوانها ضعیف و شکننده میشوند. این بیماری معمولاً با پیری و پس از بلوغ زنان در دوران سپیده دم همراه است. با این حال، این بیماری میتواند در هر سنی رخ دهد.
علت پوکی استخوان معمولاً کمبود ویتامین D و کلسیم در بدن است. عوامل دیگری مانند کمبود هورمونهای جنسی، بیماریهای تیروئید، استفاده از بعضی از داروها، فعالیت بدنی کم، سابقه سیگار کشیدن و مصرف الکل نیز میتوانند عوامل ریسک پوکی استخوان باشند.
نشانه پوکی استخوان
پوکی استخوان معمولاً در ابتدا بدون هیچ علامتی بروز میکند، اما با گذر زمان و کاهش جریان استخوانی، علایم آن ظاهر میشود. بعضی از علائم پوکی استخوان عبارتند از:
- درد استخوانی: درد در ناحیه استخوانها به ویژه در ناحیه کمر، گردن، مچ و بازوها، پا و زانوها.
- کاهش قد: به دلیل شکستگیهای تکراری در استخوانهای ناحیه کمر و گردن، قد بیمار کاهش مییابد.
- شکستگی استخوان: پوکی استخوان باعث کاهش استحکام استخوان میشود که در نتیجه شکستگی استخوانها در اثر فشار و یا انجام فعالیتهای روزانه ممکن است رخ دهد.
- کاهش عملکرد جسمانی: پوکی استخوان میتواند عملکرد جسمانی را نیز تحت تأثیر قرار دهد. افراد با پوکی استخوان ممکن است به دلیل درد و شکستگی استخوانها، تحرک کمتری داشته باشند و عملکرد جسمانی آنها کاهش یابد.
در صورت بروز هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و معاینه شوید تا به صورت دقیق تشخیص بیماری و نیاز به درمان را تأیید کنید.

شایعترین علائم پوکی استخوان چیست؟
شایعترین علائم پوکی استخوان شامل درد در ناحیه استخوانی، شکستگی استخوانها، کاهش قد و افزایش خطر شکستگیهای استخوانی میباشند. در صورتی که شخص پوکی استخوان دارای شکستگی استخوانی باشد، معمولاً این شکستگیها در ناحیه مچ، کمر، ستون فقرات، گردن، سر، بازو، ران و استخوانهای پایینی پا رخ میدهند. افراد با پوکی استخوان همچنین ممکن است در عملکرد روزانهی خود محدودیت داشته باشند و از پیشرفت مناسب برخوردار نباشند.
در موارد پیشرفتهتر پوکی استخوان، افراد ممکن است احساس درد و خستگی بیشتر در استخوانهای خود داشته باشند و حتی ممکن است در تحرکهای روزانه محدود شوند. بنابراین، در صورتی که این علائم در شخص مشاهده شود، بهتر است به پزشک معالج خود مراجعه کند تا تشخیص دقیقی در خصوص بیماری و نیاز به درمان تعیین شود.
روشهای تشخیص پوکی استخوان
تشخیص پوکی استخوان معمولاً با استفاده از روشهای زیر انجام میشود:
- اندازهگیری چگالی استخوان با دستگاه DEXA: این روش، یکی از روشهای استاندارد برای تشخیص پوکی استخوان است و با استفاده از یک دستگاه ویژه به نام DEXA (Dual-energy X-ray absorptiometry)، چگالی استخوان در ناحیههای مختلف بدن اندازه گرفته میشود.
- آزمایش خون: در برخی موارد، پزشکان ممکن است برای تشخیص پوکی استخوان از آزمایشهای خون استفاده کنند، از جمله اندازهگیری سطح کلسیم، فسفات، آلکالین فسفاتاز و هورمونهای مربوط به استخوان مانند هورمون پاراتیروئید (PTH) و ویتامین D.
- انجام عکسبرداری پزشکی: پزشکان ممکن است برای تشخیص پوکی استخوان، از روشهایی مانند انجام X-ray، CT scan و MRI استفاده کنند.
- تاریخچه پزشکی و آزمایش فیزیکی: پزشکان ممکن است با مشاهده نشانهها و علائم فیزیکی، به ویژه در نواحی مشخص استخوانها، تشخیص پوکی استخوان را برمبنای تاریخچه پزشکی و آزمایش فیزیکی تعیین کنند.
در صورتی که به هر دلیلی از پوکی استخوان شکایت دارید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا بهترین روش تشخیص و درمان را برای شما تعیین کند.

روشهای درمان پوکی استخوان
برای درمان پوکی استخوان، از روشهای مختلفی استفاده میشود که شامل موارد زیر میشوند:
- مصرف داروهای ضد پوکی استخوان: این داروها از جمله بیسفوسفوناتها، دنوسوماب، رالوکسیفن و تریتیکسید است. این داروها کمک میکنند که استخوانها پرشده از کلسیم شوند و قویتر شوند.
- مصرف مکملهای ویتامین D و کلسیم: مکملهای ویتامین D و کلسیم میتوانند در تقویت استخوانها کمک کنند.
- تغییر در روش زندگی: تغییر در روش زندگی مانند مصرف غذاهایی با سرشاری از کلسیم، مصرف مکملهای غذایی، ورزش منظم، اجتناب از سیگار و مصرف الکل و برخی داروهای مضر میتواند به تقویت استخوانها کمک کند.
- درمان علل اساسی: در برخی موارد، پوکی استخوان میتواند به دلیل بیماریهایی مانند دیابت، بیماریهای تیروئید و بعضی داروها به وجود آید. در این موارد، باید علل اساسی بیماری درمان شوند تا پوکی استخوان کنترل شود.
- درمان بازسازی استخوان: در برخی موارد شدید پوکی استخوان، از روشهای جراحی مانند عمل جراحی برای ترمیم و بازسازی استخوانها استفاده میشود.
بسته به شدت و علل پوکی استخوان، پزشک شما میتواند بهترین روش درمانی را برای شما تعیین کند.

تست چگالی استخوان
تست چگالی استخوان یک روش تشخیصی است که برای اندازه گیری چگالی استخوان استفاده میشود. در این روش، از پرتو ایکس (X-Ray)، تکنولوژی دوگانه جوشی (Dual-Energy X-Ray Absorptiometry) یا تکنولوژی امواج فرابنفش (Ultrasonic) برای اندازه گیری چگالی استخوان استفاده میشود.
تست چگالی استخوان برای تشخیص پوکی استخوان استفاده میشود. در این تست، چگالی استخوان با مقایسه آن با یک استاندارد مشخص، اندازه گیری میشود. نتیجه این تست به صورت یک عدد چگالی استخوان ارائه میشود. این عدد برای تعیین میزان پوکی استخوان بسیار مهم است.
تست چگالی استخوان برای افراد بالای 50 سال، زنان پس از یائسگی، افرادی که در خانواده شان پوکی استخوان وجود دارد و افرادی که در گذشته شاهد شکستگی استخوان بودهاند توصیه میشود.
پیشنهاد استخوان ساز: قرص تریپل فلکس ، نچرال ولت و نچرال بونتی
مقالات و مجلات علمی معروف در مورد پوکی استخوان
در زمینه پوکی استخوان، مقالات و مجلات علمی بسیار زیادی منتشر شدهاند. در زیر به برخی از مجلات و مقالات معروف در این زمینه اشاره میکنم:
- Journal of Bone and Mineral Research: این مجله یکی از معتبرترین مجلات در زمینه پوکی استخوان است و تحقیقات بسیاری در این مجله منتشر شده است.
- Osteoporosis International: این مجله نیز به عنوان یکی از مهمترین مجلات در زمینه پوکی استخوان شناخته شده است و در آن مقالات متعددی درباره پوکی استخوان و روشهای درمان آن منتشر شده است.
- The New England Journal of Medicine: این مجله به عنوان یکی از مجلات پزشکی معتبر جهان شناخته میشود و مقالات متعددی در زمینه پوکی استخوان در آن منتشر شده است.
- Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism: این مجله به عنوان یکی از برترین مجلات در زمینه هورمونها و متابولیسم شناخته میشود و مقالاتی در زمینه پوکی استخوان در آن منتشر شده است.
-
Calcified Tissue International: این مجله به عنوان یکی از مجلات معتبر در زمینه ساختار و عملکرد استخوان شناخته شده است و مقالاتی درباره پوکی استخوان در آن منتشر شده است